Cách đọc bảng cân đối kế toán đơn giản cho đầu tư chứng khoán

Bảng cân đối kế toán là gì đã được Khanh đề cập ở một bài viết trước đây. Cách đọc bảng cân đối kế toán giúp bạn các bước hiểu rõ hơn về công ty đang nằm trong tầm ngắm của bạn. Từ đó để có 1 căn cứ quan trọng ra quyết định đầu tư.

Nếu phân tích kỹ thuật chỉ ra cho bạn những cơ hội dể có lợi thế về giá thì phân tích cơ bản sẽ cho bạn những lý do để nắm giữ cổ phiếu trong khung thời gian từ trung hạn trở lên. Cả 2 yếu tố này kết hợp sẽ cho bạn mọt lợi thế rất lớn về mặt tâm lý.

Bạn đừng hiểu nhầm là cứ lỳ, cứ nắm giữ lâu dài, trải nghiệm nhiều ôm lỗ lắm là rèn luyện cho mình tâm lý tốt. Nhầm lẫn này cực kỳ nguy hiểm.

Bảng cân đối kế toán là gì?

Nói ngắn gọn:

Bảng cân đối kế toán là một bản báo cáo tài chính của công ty, cho ta biết giá trị tổng của các tài sản và số tiền nợ mà công ty phải trả; đồng thời xác định giá trị vốn của các cổ đông đã góp hiện đã tăng hay bị suy giảm bao nhiêu sau một thời gian hoạt động kinh doanh.

Bảng cân đối kế toán giúp ta đánh giá sức khỏe tài chính của công ty tại một thời điểm và là một trong những công cụ quan trọng giúp nhà đầu tư đưa ra quyết định về việc đầu tư vào công ty.

Xem thêm bài viết chi tiết: bảng cân đối kế toán là gì?

Đánh giá sức khỏe một công ty bằng cách nào?

Bạn có thể so sánh sức khỏe của doanh nghiệp với sức khỏe của con người bằng cách sử dụng bảng cân đối kế toán. Giống như cách mà con người có cơ thể, sức khỏe tốt nếu cân đối giữa các bộ phận và chức năng của cơ thể, doanh nghiệp cũng cần giữ cho các thành phần tài chính của nó cân đối và ổn định.

Ví dụ: nếu một doanh nghiệp có tài sản lớn hơn nợ phải trả, điều này tương tự như việc con người có tỷ lệ cân nặng và chiều cao phù hợp. Ngược lại, nếu nợ phải trả của doanh nghiệp nhiều hơn giá trị tài sản, điều này có thể cho thấy doanh nghiệp đang gặp khó khăn trong việc thanh toán các khoản nợ của mình, tương tự như việc con người bị thừa cân hoặc béo phì có thể đối mặt với các vấn đề sức khỏe.

Vì vậy, bảng cân đối kế toán giúp chúng ta đánh giá sức khỏe tài chính của một doanh nghiệp, tương tự như cách chúng ta đánh giá sức khỏe của con người. Bạn hãy cực kỳ lưu ý từ :cân đối”. Cân đối tài chính cũng xuất phát chính từ việc đọc, hiểu và phân tích bảng cân đối kế toán. Từ này khá lợi hại.

Nó hàm ý sự cân bằng. Một doanh nghiệp mà đạt ở trạng thái cân bằng tối ưu thì sức khỏe doanh nghiệp đó sẽ bền vững cao hơn.

Bất kỳ sự lệch lạc nào giữa vốn chủ và nợ. Ví dụ vốn chủ quá lớn dẫn nự quá lớn dẫn đến rủi ro của doanh nghiệp rất cao. Tình trạng này còn gọi là sử dụng đòn bẩy tài chính quá mức.

Bạ hãy liên tưởng đến cá nhân sẽ thấy dễ hiểu hơn nhiều. Giả sử sức nặng của bạn chỉ chịu được 50 ký, vay thêm 50 ký nữa sẽ làm sức đè tăng gấp đôi sức nặng của bạn. Bạn sẽ thấy luôn mệt mỏi.

Giờ bạn hãy phân biệt 3 khái niệm: lập, đọc và phân tích một báo cáo tài chính bất kỳ.

Dưới đây là cách phân biệt các bước: lập, đọc và phân tích bảng cân đối kế toán:

Lập bảng cân đối kế toán

• Công việc lập bảng cân đối kế toán là do kế toán viên làm. Họ căn cứ vào chứng từ: giấy tờ, hồ sơ… ghi vào sổ bằng một hệ thống theo chuẩn của kế toán sau đó lập ra một bộ báo cáo tài chính; trong đó có bảng cân đối kế toán.
• Việc của kế toán viên đến đó là xong. Nhiều kế toán họ cũng chỉ làm đến đoạn này và điều buồn cười nhất là rất nhiều trong số họ không có ý định đọc hay phân tích các báo cáo do chính mình làm ra!

Đọc bảng cân đối kế toán

• Đọc bảng cân đối kế toán giống như đọc một báo cáo bình thường. Vốn tên của nó là báo cáo mà!
• Nhưng điểm khác biệt ở đây bảng cân đối kế toán lại thể hiện bằng ngôn ngữ tài chính. Thường sẽ khó hiểu với dân không phải chuyên ngành. Phần lớn các giám đốc cũng không để ý lắm, có lẽ họ chỉ đọc được báo cáo kết quả kinh doanh- một báo cáo thuộc dạng dễ đọc nhất. Vì có thể họ cảm thấy khó hiểu khi động chạm nhiều đến con số với những thuật ngữ lạ. Báo cáo kết quả kinh doanh liên quan nhiều đến chỉ tiêu các ông chủ/ Hội đồng quản trị giao cho họ. Còn bảng cân đối kế toán thì có vẻ không liên quan.

Phân tích bảng cân đối kế toán

• Thường công việc này do những người tài chính làm. Họ dựa trên các báo cáo tài chính để tính toán các chỉ số, tỷ lệ để có cái nhìn đa chiều. Kết hợp với cả đọc báo cáo nữa để tìm hiểu chi tiết nội dung các khoản mục của bảng cân đối kế toán. Từ đó đưa ra các giải pháp tài chính phù hợp.
• Bạn có thể tiếp cận một sản phẩm nữa là báo cáo phân tích tình hình tài chính của doanh nghiệp được cung cấp miễn phí bởi các công ty chứng khoán!

Mục đích chính của cách đọc bảng cân đối kế toán

Hiểu rõ tình hình tài chính của công ty.

Thậm chí đánh giá khả năng tài chính của công ty trong tương lai. Bạn biết được công ty có khỏe không. Và khỏe đến đâu (về tài chính).

Đọc bảng cân đối kế toán là bước tìm hiểu chi tiết hơn nhiều để hiểu rõ một doanh nghiệp mà bạn quan tâm.

Khi đầu tư cổ phiếu, bạn cần chọn những công ty đủ khỏe, hoặc tốt. Đọc bảng cân đối kế toán sẽ là căn cứ chính để trả lời câu hỏi này.

Theo khảo sát của Khanh:

Bạn cũng sẽ thấy khá ngạc nhiên là nhiều trường phái đầu tư không quan tâm đến bảng cân đối kế toán lắm.

Ví dụ: như giao dịch theo phương pháp Canslim chỉ tập trung vào lợi nhuận. Không hề đề cập đến bảng cân đối kế toán.

Sau đây là mức độ quan tâm đến bảng cân đối kế toán của từng trường phái đầu tư:

• Những người theo trường phái đầu tư theo đà tăng trưởng thì không quan tâm đến báo cáo này. Họ vẫn ưu tiên xem xét các yếu tố kỹ thuật hơn là yếu tố cơ bản!
• Trường phái đầu tư tăng trưởng có quan tâm đến báo cáo này.
• Trường phái đầu tư giá trị đặc biệt quan tâm đến báo cáo này.

Và 2 câu hỏi cơ bản khác:

Công ty hiện có những gì, có thể quy ra tiền là bao nhiêu?

Ai là người bỏ vốn vào doanh nghiệp? Số tiền đã bỏ vào là bao nhiêu?

Để có cách đọc bảng cân đối kế toán hiệu quả, bạn cần làm theo các bước sau:

Bước 1: Đọc tổng thể báo cáo tài chính:

Đầu tiên, bạn nên đọc các thông tin tổng quan như tổng tài sản, tổng nợ phải trả, và tổng nguồn vốn chủ sở hữu trước khi bắt đầu đọc chi tiết từng khoản mục.
Lưu ý: tổng tài sản = tổng nguồn vốn

Bước 2: Đọc chi tiết từng khoản mục (từng chỉ tiêu trên bảng cân đối kế toán):

Sau khi đã có cái nhìn tổng quan, bạn có thể đọc chi tiết từng khoản mục để hiểu rõ hơn về các hoạt động kinh doanh và tài chính của doanh nghiệp.

Bước 3: Phân tích và so sánh:

Khi đã hiểu được từng khoản mục trong bảng cân đối kế toán, bạn có thể phân tích và so sánh chúng để có cái nhìn toàn diện về sức khỏe tài chính của doanh nghiệp. Bạn có thể so sánh các con số với các năm trước đó, với các đối thủ cạnh tranh, hoặc với các mục tiêu đã đặt ra.

Bước 4: Xác định các vấn đề cần chú ý:

Từ việc phân tích và so sánh, bạn lại 1 lần nữa đọc kỹ về từng khoản mục bạn quan tâm. Từ đó có thể xác định những điểm mạnh và yếu của doanh nghiệp, hoặc các vấn đề cần được chú ý hơn.
Các vấn đề này có thể liên quan đến quản lý tài chính, hoạt động kinh doanh, hoặc chiến lược phát triển doanh nghiệp.

Bước 5: Tổng hợp lại các nội dung chính về sức khỏe tài chính doanh nghiệp

Hãy trao đổi với Khanh khi bạn có bất cứ ý kiến gì nhé!